O día internacional da cervexa é unha celebración de carácter mundial, que se realiza anualmente, o primeiro venres de agosto.
En 2007, propúxose o 5 de agosto como data para celebrar unha reunión cuxo eixo fose a cervexa.
O seu propósito está definido como:
- Reunirse con amigos e gozar da delicia que é a cervexa.
- Homenaxear aos dedicados homes e mulleres que preparan e serven a nosa cervexa.
- Unir ao mundo, celebrando cas cervexas de todas as nacións e culturas neste día extraordinario.
Dada a popularidade da celebración, dende o ano 2012, pasouse ao primeiro venres de agosto, para unha fácil organización.
A historia da cervexa en España comeza cos pobos íberos. Considerada unha bebida fermentada (elaborada con cereais), era de consumo moi habitual. A súa denominación primitiva era ‘caelia’. A posterior romanización da península ibérica relega a un segundo plano a ‘caelia’, en favor de bebidas fermentadas procedentes da uva, tal e como é o viño.
Co devir dos séculos posteriores, esquécese o seu consumo na península, e practicamente no século XVII apenas hai referencias do seu uso cotián.
A súa segunda fase de popularidade remóntase a mediados do século XIX, cando se comeza a industrializar en toda Europa, e a comercializar como bebida popular. A pesar diso, introdúcese competindo, de inicio, con outras bebidas máis arraigadas na sociedade española da época, como o viño ou os licores (xeralmente augardentes anisados).
A facilidade para o cultivo da vide no clima mediterráneo, unido á posibilidade dunha mellor conservación a temperaturas do clima da península, deixaran como consecuencia que a produción de cervexa fose algo anecdótico.
Anteriormente ao século XIX, existiron iniciativas cervexeiras puntuais e illadas en diferentes puntos da xeografía española, pero non será ata mediados do século XX, cando as melloras tecnolóxicas produtivas, en conxunción con outros fenómenos sociais (principalmente coa aparición do fenómeno do turismo), fan que se converta nunha bebida popular de uso frecuente, dispoñible en moitos establecementos hostaleiros españois.
A cervexa non debe ser considerada como unha bebida monolítica dunha única receita, senón que se trata dunha variedade de procesos e diversidade de variantes sobre os seus tres ingredientes principais: auga, cereal e lúpulo. As sociedades con tradición cervexeira mostran unha ampla gama de procesos na elaboración da cervexa, así como unha variedade de tipos de cervexas (Alemania posúe máis de cincocentas variedades de cervexa). A pesar diso, a cervexa en España, por ser introducida nunha época concreta, tende a ser maioritariamente de tipo Pilsen. Introduciuse nas contornas urbanas, sendo a súa popularidade inicial moi escasa nos medios rurais. É precisamente esta evolución na demanda de cervexa a que leva a España a ser o noveno produtor do mundo (oitavo de bebidas destiladas e terceiro de viño).
CERVEXA É SAUDABLE A CERVEXA?
“Non me atrevería a dicir que é saudable. Ten alcol, e o alcol nunca podemos dicir que é saudable”, matiza o catedrático de nutrición Aniceto Luís Charro. “Pero tampouco me parece mal tomar unha cervexa”.
É unha bebida cuxo porcentaxe de alcol é baixo, o que pasa é que os efectos negativos do alcol, que os hai e en maior medida, fan que non compense o seu consumo.
Saudable non é polo alcol, pero tomada con moderación non supón riscos, é dicir, que un médico non vai recomendar o consumo de cervexa, como non recomendan tampouco o de viño.
Outra cousa é que, “en cantidades moderadas, tomar cervexa parézame correcto, igual que non me parece nada problemático tomar unha copa de viño, sempre nun adulto san”, matiza o doutor Charro.
BENEFICIOS DA CERVEXA
Respecto aos beneficios concretos, “eu non me atrevería a dar por sentado ningún”, resístese este catedrático.
“Aínda que algúns autores a asocien a certos beneficios fronte algunhas enfermidades, hase de ter en conta que tamén posúe os efectos non saudables do consumo do alcol”, apunta pola súa banda a doutora Sonia Ruiz, dietista- nutricionista.
Ademais, “existen gran diversidade de cervexas no mercado, o que dificulta a obtención de características uniformes en canto ás súas propiedades nutricionais”, engade esta nutricionista.
Existen varios estudos que avalan as bondades da cervexa. O subxectividade dos estudos está en que moitos están subvencionados polas propias marcas, directa ou indirectamente. Os que achegaron datos, avalados por organismos máis independentes destacan:
- Mellor saúde intestinal. Segundo doutora Ascensión Marcos, directora do Grupo de Inmunonutrición do Consello Superior de Investigacións Científicas, “hai evidencias científicas sobre a influencia do consumo moderado de cervexa na flora bacteriana do noso intestino”. Esta flora, a microbiota, ten un papel básico na dixestión e asimilación dos alimentos. O consumo moderado de bebidas fermentadas, como a cervexa, “podería implicar unha maior diversidade bacteriana, o que está relacionado cun mellor metabolismo”, engade.
- A cervexa ten un alto contido dunhas substancias químicas, os polifenoles. Segundo un estudo do Instituto de Ciencias Cardiovasculares, estes polifenoles exercen un efecto antioxidante sobre o tecido das nosas arterias, manténdoas xóvenes.
- Pode axudar a reparar o corazón tras un infarto. En individuos maiores de 65 anos viuse que, o consumo moderado de bebidas fermentadas, “podería estar relacionado cun menor risco cardiovascular”, porque favorecen a formación de tecido reparativo cicatrizante no corazón, despois dun infarto
O Dr. Ramon Estruch, da Facultade de Medicina de Barcelona, afirma que os beneficios se deben á propia natureza da cervexa, que “é unha bebida fermentada, elaborada a partir de ingredientes naturais, que contén vitaminas e minerais, ademais de ser fonte de compostos bioactivos como os polifenoles. O consumo de alimentos ricos neste tipo de compostos, podería axudar a diminuír enfermidades cardiovasculares, neurodexenerativas, ou diabetes”.
CERVEXA CON, OU SEN ALCOL?
A maioría destas propiedades débense ao proceso de fermentación, e non ao grao de alcol que ten a cervexa.
Cando os estudos se fixeron tamén con cervexa sen alcol, como é o caso da súa capacidade cicatrizante, comprobouse que os efectos positivos se mantiñan.
Por tanto, é máis conveniente que a cervexa sexa sen alcol. O que non quere dicir, que nos inchemos a cervexa. Moitos estudos tentan desmentir a relación a capacidade de engordar da cervexa. Pero non está tan claro:
- As bebidas con alcol, de seu, levan máis calorías.
- Algúns estudos apuntan a que tomar unha cervexa abre o apetito e fainos ter ansia por comer alimentos máis graxos que lixeiros.
- Parece que os fitoestróxenos que contén, poderían ser os responsables da “barriga cervexeira”, xa que favorecen a acumulación de graxa no cinto abdominal.
Ademais, hai outros estudos que falan de beneficios da cervexa sen alcol nas funcións cognitivas do cerebro (grazas a un composto, o xanthohumol) e nos síntomas da menopausa. De feito, a Sociedade Española de Xinecoloxía e Obstetricia realizou un estudo no que concluíu que a cervexa, mellor sen alcol, pode ter efectos beneficiosos na saúde da muller durante, e tras a menopausia, debido ás súas propiedades estroxénicas, antiinflamatorias e antioxidantes.
“Admito que este tipo de cervexa é unha alternativa máis saudable, debido a que non contén alcol, aínda que a bebida por excelencia é a auga”, remarca a nutricionista Sonia Ruiz.
QUE É CONSUMO MODERADO?
Os organismos públicos de saúde internacionais estableceron que, o consumo de alcol tolerable (que non quere dicir bo nin san) é de menos de 25 gramos ao día.
Iso supón, para un home adulto, unhas 3 cañas en vaso pequeno, ou dúas latas de 33cl nun día (e por suposto, non todos os días da semana, de forma habitual).
No caso das mulleres, o límite é menor, porque teñen unha maior capacidade de absorción do alcol. Elas non poden pasar dos 12g, o que serían 2 cañas, ou unha lata de 33cl nun so día.
Neste sentido, o Dr. Estruch alerta de que, o que non se pode facer, é manter un consumo cero durante a semana, de luns a venres, e “acumular” o que non se consumiu para a fin de semana. “Se se fai un consumo abusivo, aínda que sexa de forma localizada, durante a fin de semana, os beneficios das bebidas fermentadas desaparecerían”, asegura. Beber máis cervexas da conta, a fin de semana, anula polo tanto, os seus “bos” efectos.
Non te podes fiar de se che afecta á cabeza ou non, sobre todo se levas anos consumindo, porque o noso cerebro habitúase ao alcol.
Pola contra, o páncreas e o fígado poden verse castigados por esas doses de alcol dun modo acumulativo.
En todo caso, o consumo sempre se aconsella coas comidas, non en xaxún, como aperitivo, ou refresco. O motivo é que os alimentos retardan a absorción do alcohol
